H-1B vizesi nedir?
“Göçmen Olmayan Vizeler” kategorisinde “Geçici İşçi Vizeleri” başlığı altında yer alan H-1B vizesi, "uzmanlık gerektiren meslekler" (-specialty occupations-) adı verilen bir grup meslekte ortaya çıkan nitelikli işçi açığını kapatabilmek amacıyla 1990 yılında Amerika Birleşik Devletleri Kongresi’nin yaptığı kanuni bir düzenlemenin ardından kullanıma sunulmuştur. H-1B vizesi başvurusunda aranan en önemli koşulların başında; ABD’deki bir işverenin, yabancı uyruklu bir işçiye sponsor olmayı kabul etmesi ve ayrıca bu yabancı uyruklu kişinin eğitimi ve iş tecrübesi ile ona teklif edilen pozisyon arasında birebir veya mümkün olduğunca yüksek oranda bir uyumun olması gerekmektedir.
Her sene toplam 85,000 tane H-1B vizesi, Amerikan şirketlerinin kalifiye işçi açığını kapatabilmek adına kullanıma açılır. Bu 85,000 vizeden 20,000 tanesi, Amerika Birleşik Devletleri’nde yüksek lisans (master) veya doktora gibi yüksek öğrenim yapmış mezunlar için ayrılmıştır. (Unutulmamalıdır ki; geriye kalan 65,000 vizenin de ufak bir kısmı, karşılıklı yapılan serbest ticaret anlaşmaları sonucu sadece Singapur ve Şili vatandaşlarına tahsis edilmektedir.) Yapılan H-1B vize başvurularının sayısı, her sene kullanıma açılan mevcut H-1B vizelerinin sayısından çok daha fazla olduğu için, haksızlık olmaması adına, bütün vize başvuruları bilgisayar tarafından o seneki kota dolana kadar rastgele seçilmektedir.
H-1B vizeli şahıs, eğer varsa, eşi ve çocuklarını da H-4 vizesi ile beraberinde ABD’ye getirebilmektedir.
Kaç tür H-1B vizesi vardır?
H-1B geçici işçi vizeleri kendi içinde üçe ayrılmaktadır. Bunlar:
H-1B Uzmanlık gerektiren mesleklerde (-specialty occupations-) çalışma vizesi
H-1B2 Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı Araştırma ve Geliştirme Projelerinde (-Department of Defense Researchers and Development Project Worker-) çalışma vizesi
H-1B3 Manken & Model (-fashion model-) olanlar için çalışma vizesi
Bu makalede sadece ilk sırada belirtilen H-1B Uzmanlık gerektiren mesleklerde (-specialty occupations-) çalışma vizesi hakkında genel bilgi verilmektedir.
H-1B vizesine uygun meslekler nelerdir?
Göçmenlik kanuna göre “uzmanlık gerektiren meslekler”; mimarlık, mühendislik, matematik, fizik bilimleri, tıp, sağlık, eğitim, işletme, muhasebe, hukuk, teoloji ve güzel sanatlar gibi alanlarda, hem ileri derecede uzmanlaşmış bir bilginin teorik ve pratik olarak icrasını gerektiren hem de Amerika Birleşik Devletleri’nde bu tür işlerde çalışabilmek için en az 4 senelik üniversite eğitimi veya daha fazlasını ya da onun denkliğini zorunlu kılan mesleklerdir.
H-1B vizesi kaç sene için verilmektedir?
H-1B vizesi ilk alındığında toplam 3 sene olarak verilir. Uzatma başvurusu ile beraber bir 3 sene daha olmak üzere toplamda 6 seneyi - belli bazı istisnalar dışında - geçmemektedir.
H-1B vizesi başvurusunda dikkat edilmesi gereken tarihler hangileridir?
1 Ocak tarihi, takvim yılının ilk günü olarak kabul edilse de söz konusu H-1B vizesi sponsorluğu başvuruları olduğunda kullanılan takvim değişiklik göstermektedir. H-1B vize başvuruları, ABD mali takvimini (-fiscal year-) takip eder. Bu takvime göre ise yeni yıl, 1 Ocak’ta değil, 1 Ekim’de başlamaktadır. Yani, o sene içinde 1 Ekim’den önce hâlihazırda verilebilecek herhangi bir H-1B vizesi henüz bulunmamaktadır.
Bunun dışında, bir diğer dikkat edilmesi gereken tarih ise 1 Nisan’dır. H-1B vizesi başvuru dilekçeleri, 1 Nisan’dan itibaren Vatandaşlık ve Göçmenlik Servisi'ne (-United States Citizenship and Immigration Services, USCIS-) gönderilmelidir. 1 Nisan’dan itibaren gönderilen H-1B vizesi başvuru dilekçesinde, sponsor olunacak yabancı uyruklu işçinin işe başlayabileceği en erken tarih ise 1 Ekim olarak arz edilebilmektedir. Daha erken bir tarih seçilmesi halinde başvuru dilekçesi reddedilir.
Hangi işverenler senelik H-1B vize kotasına tabi değildir?
Aşağıdaki işverenler, senelik H-1B vize kotasına tabi değildirler (-cap exempt employers-) Yani, istedikleri kadar yabancı uyruklu işçiye sponsorluk için başvuruda bulunabilmektedirler.
Üniversiteler,
Kâr amacı gütmeyen ve üniversitelerle bağlantısı olan kuruluşlar,
Kâr amacı gütmeyen özel araştırma merkezleri,
Resmi araştırma merkezleri (Federal, eyalet veya daha lokal seviyede)
Bu tür işverenler, senelik H-1B vize kotasına tabi olmamakla beraber aynı zamanda H-1B vizesi başvuru dilekçelerini göndermek için 1 Nisan’ı da beklemek zorunda değildirler. Mali yılın herhangi bir zamanında sponsorluk başvurularını yapabilirler.
H-1B vizesi nasıl alınır?
Genel olarak, H-1B vizesinin alınması aşamasında yapılması gereken ilk işlem, ABD’deki işverenin teklif ettiği pozisyonun, düzenlemeler gereği “uzmanlık gerektiren meslekler” (-specialty occupations-) grubunda olup olmadığının tespitidir. Bu tespit yapıldıktan sonra, sponsorluğu planlanan yabancı uyruklu kişinin eğitimi ve iş tecrübesi ile ona teklif edilen pozisyon arasındaki uyuma bakılır. Eğer bu noktaya kadar olumlu bir sonuç elde edilirse, sonraki aşamalar şöyledir:
ABD’deki işveren, senelik H-1B kurasına internet üzerinden kaydını yapar.
ABD’deki işveren bu kurada seçildikten sonra, Çalışma Bakanlığı’na (-United States Department of Labor, DOL-) bir adet “Çalışma Koşulu Başvurusu” (-Labor Condition Application-) yapar.
Bu başvuru onaylandıktan sonra, yine ABD’deki işveren, Vatandaşlık ve Göçmenlik Servisi’ne (-United States Citizenship and Immigration Services, USCIS-) H-1B vizesi sponsorluğu için başvuruda bulunur.
Bu başvuru da onaylandıktan sonra, yabancı uyruklu işçi eğer ABD içindeyse Statü Değişikliği (-Change of Status) talebi başvurusunda, ABD dışında ise konsolosluk yoluyla (-consular processing-) vize başvurusunda bulunabilir.
Tüm bu adımlar atılırken, yukarıda bahsedilen tarihlerin göz önünde tutulması gerekmektedir.
Çalışma Koşulu Başvurusu (-Labor Condition Application-) Nedir?
Hakkında H-1B vizesi başvurusu yapılacak şahıs için öncelikle o kişinin çalışmayı planladığı eyalette veya o coğrafi bölgedeki işyerlerinde, aynı veya benzer pozisyonlarda çalışanlara verilen cari maaşların miktarları (-prevailing wage determination-) hakkında bir ön araştırma yapılır. Bu araştırma tamamlandıktan sonra, Çalışma Bakanlığı (-United States Department of Labor, DOL-) bünyesindeki iCERT sistemi üzerinden elektronik olarak “Çalışma Koşulu Başvurusu” (-Labor Condition Application, LCA-) yapılır.
ABD’deki işverenin yapacağı bu “Çalışma Koşulu Başvurusu” (-Labor Condition Application-) bir anlamda Çalışma Bakanlığı’na gönderilen yeminli beyanname niteliğindedir. İşveren, bu beyannamede aşağıdaki konular hakkında taahhütlerde bulunur:
İşveren, H-1B vizeli işçiye ya cari maaşı ya da söz konusu işyerinde aynı pozisyonda ve benzer donanımlara haiz işçilere ödenen maaşı (Hangisi daha yüksek ise) ödeyecek.
İşverenin, H-1B vizeli işçiye sağlayacağı koşullar, aynı veya benzer koşullarda çalışan diğer işçilerin durumunu etkilemeyecek.
İşyerinde, hâlihazırda herhangi bir grev veya lokavt yoktur.
İşveren, “Çalışma Koşulu Başvurusu” yapıldığını eğer varsa sendika temsilcisine bildirecek, bu yoksa, işyerinde herkesin görebileceği bir yerde ilan edecektir.
Yapılan bu başvuru Çalışma Bakanlığı tarafından onaylandıktan sonra ancak Vatandaşlık ve Göçmenlik Servisi'ne (-United States Citizenship and Immigration Services, USCIS-) H-1B vizesi için - yukarıda belirtilen tarihler de göz önünde tutulmak suretiyle - bir sponsorluk başvurusunda bulunulur.
Unutulmamalıdır ki, Çalışma Bakanlığından alınan onaylı Çalışma Koşulu Başvurusu, H-1B vizesinin USCIS tarafından kesinlikle onaylanacağı anlamına gelmemektedir.
H-1B vizesi “Çifte Niyetli” vizeler (-dual intent visas-) kategorisindedir…
“Göçmen Olmayan Vizeler” kategorisinde “Geçici İşçi Vizeleri” başlığı altında yer alan H-1B vizesi, aynı zamanda “Çifte Niyetli” vizeler (-dual intent visas-) kategorisindedir. Yani, H-1B vizesiyle çalışan işçinin hem kısa vadede ABD’de geçici olarak kalma ve çalışma niyeti olabilir hem de uzun vadede temelli olarak ABD’de yaşama ve yeşil kart sahibi olma niyeti olabilir. “Göçmen Olmayan Vizeler” kategorisindeki vize başvurularında aranan “…kendi ülkesindeki daimî ikametgâhını terk etmeme niyetinin olması…” koşulu, H-1B vizesi için aranmamaktadır.
H-1B vizesi ile Yeşil Kart (-Green card-) alınabilinir mi?
Uygulamada, H-1B vize süresinin bitmesine 1 yıl kaldığında eğer işveren ile işçi bir 3 yıl daha vize süresi uzatma başvurusu yapmaya karar verirlerse, aynı anda paralel olarak yeşil kart sürecine de başlanılması tavsiye edilir. Tabii ki yeşil kart başvuru sürecine bundan daha da erken başlamak kanunen mümkün olup bu işlemlerin başlayabilmesi tamamen işveren ile işçi arasındaki çalışma ilişkisinin seyrine bağlıdır.
H-1B vizesini aldıktan sonra başka bir işveren için çalışabilir misiniz? H-1B vizesi, part-time (yarı zamanlı) bir iş için de olur mu? H-1B vize başvurusu hala Vatandaşlık ve Göçmenlik Servisi’nde (-USCIS-) dosya inceleme sürecindeyken uluslararası seyahat etmekte bir sakınca var mı? 4 senelik üniversite mezunu olmayan birisi de H-1B vizesi alabilir mi? H-1B sponsorluğu için teklif edilen pozisyon, “uzmanlık gerektiren meslekler” (-special occupations-) kategorisinde mi? E-2 veya L-1 vizelerine kıyasla, H-1B vizesine başvurmanın avantajları nelerdir? H-1B vizesiyle çalışan kişinin, iş tanımında sonradan ortaya çıkan hangi durumlar veya çalıştığı işyerinin tüzel kişiliğinde sonradan meydana gelebilecek hangi ticari yapılanmalar “önemli değişiklik” (-material change-) başlığı altında değerlendirilmek suretiyle H-1B tadili yoluna gidilmesini zaruri kılar? H-1B vizesi başvuru süreci genelde ne kadar sürmektedir? H-1B vizesi alındıktan sonra herhangi bir seyahat kısıtlaması var mıdır? F-1 OPT’den H-1B vizesine geçişte dikkat edilmesi gereken noktalar ve tarihler hangileridir? Mezun olduktan sonra F-1 OPT ile çalıştığınız işveren, H-1B vizesine önce sponsor olup fakat 1 Ekim’den önce işinize son verirse, işçinin göçmenlik durumu ne olur? Bir işveren, kanunen hangi şartlar altında “H-1B geçici işçi vizelerine bağımlı olmuş işveren” veya “H-1B vize kurallarını kasten ihlal eden işveren” kategorilerine girer? Bu kategorilerden çıkabilmek için işverenin yerine getirmesi gereken ilave yükümlülükler nelerdir? ABD Çalışma Bakanlığı (-DOL-) yaptığı tetkikler sonucu hangi durumlarda H-1B vizesine sponsor olunması halinde o iş yerinde çalışan yerel Amerikan vatandaşlarının işten çıkarılabileceğine (-displaced workers-) kanaat getirir? H-1B vizeli çalışanının işine son verdiğini Vatandaşlık ve Göçmenlik Servisi’ne (-USCIS-) bildirmeyen işverenin cezai sorumlulukları nelerdir? Eşinin H-1B vizesi dolayısıyla kendisi de H-4 vizesi alan diğer eş, hangi koşullarda kendi için çalışma iznine başvurabilir? H-4 vizeli eşin kendisi de bir iş bulup H-1B’ye geçmek isterse nelere dikkat etmesi gerekir? H-1B vizesinin izin verdiği azami süre (-6 sene-) bittiğinde hangi koşullar altında vize süresi uzatma talebinde bulunabilirsiniz?
Amerika Birleşik Devletleri’nde baroya bağlı ve lisanslı olarak çalışan bir avukattan durumunuzla ilgili profesyonel danışmanlık almak isterseniz, ofisimizle irtibata geçebilirsiniz.
Legal Disclaimer: (Zorunlu Yasal Uyarı)
This blog has been created by the Law Office of Direnc Ak, Esq. Any information contained herein is for general informational purposes only and should not be construed as legal advice on any subject matter. Visiting the website and/or viewing blog posts, commenting onthem, or contacting the Law Office of Direnc Ak, Esq. through the website, by e-mail or other means does NOT create an attorney-client relationship. No reader of this blog should act, or refrain from acting, on the basis of any information included in, or accessible through, this blog without seeking the appropriate legal or other professional advice on the particular facts and circumstances at issue from a lawyer licensed in the recipient’s state, country or other appropriate licensing jurisdiction. Before forming an attorney-client relationship, it is necessary that the Law Office of Direnc Ak, Esq. determines whether any conflicts of interestexist and expressly agrees to the specific terms and conditions of the engagement. As such,you should not use this website to provide any confidential information about your legal matter. The Law Office of Direnc Ak, Esq. disclaims all liability in connection with actions taken, or not taken, based on any or all the contents or information accessible through this site. By the time you finish reading this blog, the information you viewed might be incomplete, wrong, or out of date. The Law Office of Direnc Ak, Esq. makes no claims, promises, or guarantees about the accuracy, completeness, or adequacy of the contents of this site, and expressly disclaims liability for errors and omissions in the contents of this blog.
This blog may constitute attorney advertising. Prior results do not guarantee a similar outcome.
The Law Office of Direnc Ak, Esq. may provide links to third party websites. These links are provided only as a convenience. Linked websites are not reviewed, controlled, or examined by the Law Office of Direnc Ak, Esq. Therefore, The Law Office of Direnc Ak, Esq. is not responsible for the information, advertising, products, resources, or other materials, of any linked site or any link contained in a linked site. The inclusion of any link does not imply endorsement by the Law Office of Direnc Ak, Esq. In addition, please be aware that your useof any linked site is subject to the terms and conditions applicable to that site.
Except as expressly and unambiguously provided herein, the Law Office of Direnc Ak, Esq. does not grant you any express or implied rights to the information or content provided on this website under any copyrights, trademarks, or other intellectual or industrial property rights. All content is subject to copyrights and may not be reproduced or redistributed in any form without express written consent of the author.